Onderzoek: de energie- en klimaatzorgen van Nederlanders met een migratie- en vluchtelingenachtergrond
In achtergronden door Ewoud Butter op 14-05-2024 | 22:35
Veel Nederlanders met een migratie- en vluchtelingenachtergrond associëren ‘klimaat’, ‘energie’ en ‘verduurzaming’ vooral met stijgende financiële lasten. Er is ook bezorgdheid over de leefbaarheid van de aarde en de toekomst van volgende generaties. Een meerderheid weet niet waar ze terecht kunnen met vragen over energiebesparing. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek dat de Alliantie Inclusieve Energietranistie (AIE) uitvoerde in opdracht van het Nationaal Klimaat Platform (NKP). Sleutelpersonen en ervaringsdeskundigen voerden gesprekken met een diverse groep van ongeveer 100 respondenten naar hun opvattingen, ervaringen en gevoelens over de energie- en klimaattransitie.
Ruim 80% van deze respondenten maakt zich zorgen over de toekomst, met name over de financiële gevolgen van klimaatverandering en energietransitie. De hoge energiekosten hebben vooral impact op mensen met lagere inkomens, woonachtig in huurwoningen. Veel respondenten hebben energiebesparende maatregelen genomen, zoals zuiniger omgaan met verwarming en elektriciteit, maar ongeveer 60% weet niet waar ze hulp konden vinden voor energiebesparing. Daarnaast speelt bij een deel van de respondenten dat hun vertrouwen in de overheid en instellingen de laatste jaren is afgenomen. Ze zijn bang dat een energietoeslag op den duur tot problemen leidt of dat een wijziging aan de woning een huurverhoging oplevert.
Een meerderheid van de respondenten scheidt thuis afval, vanwege gemeentelijk beleid, milieuoverwegingen en religieuze en culturele achtergronden. Bijna alle respondenten geven gebruikte spullen een tweede leven, vaak ingegeven door het tegengaan van verspilling en het helpen van anderen.
Ongeveer een kwart van de respondenten rapporteert gezondheidsproblemen gerelateerd aan klimaat of energietransitie, waaronder klachten door slechte isolatie en stress vanwege financiële zorgen.
Driekwart van de geïnterviewden ervaart het klimaat- en energiebeleid als onrechtvaardig en niet inclusief genoeg. De indruk heerst dat vooral de rijken en grote bedrijven profiteren. Twijfels zijn er bijvoorbeeld over de eerlijkheid van specifieke maatregelen, zoals ‘zonnepaneelsubsidies’.
Cultuur, religie, taal, en de ervaringen van familie in het land van herkomst blijken een belangrijke rol te spelen in hoe Nederlanders met een migratie- en vluchtelingenachtergrond de klimaat- en energietransitie ervaren en benaderen. Zuinig zijn met energie en water wordt niet alleen gedreven door de noodzaak om kosten te besparen, maar ook door culturele of religieuze achtergronden waarin verspilling wordt afgekeurd. Deze waarden kunnen zijn versterkt door de ervaringen in landen waar energie en water schaarse bronnen zijn. Bovendien motiveren religieuze overtuigingen veel mensen om spullen te hergebruiken of te doneren, als onderdeel van hun geloof in het helpen van anderen.
Deze culturele en religieuze factoren beïnvloeden niet alleen hun gedragingen en attitudes ten aanzien van duurzaamheid en energiebesparing, maar ook hoe informatie en voorlichting het beste aangeboden kunnen worden om effectief te zijn.
De respondenten doen onder andere de aanbeveling meer gebruik te maken van audiovisuele middelen en informatievoorziening in eigen talen, met name voor nieuwkomers, om de voorlichting beter aan te laten sluiten bij deze gemeenschappen. Ook wordt geadviseerd samen te werken met organisaties en sleutelpersonen uit de vertrouwde kring van deze gemeenschappen.
Het onderzoeksverslag is door Ewoud Butter geschreven en is hier te lezen: Burgers met een migratie – en vluchtelingenachtergrond over de klimaattransitie (pdf)
Gelijktijdig met dit onderzoek werden in opdracht van het NKP ook gesprekken met burgers en maatschappelijke partijen uitgevoerd door Sterk uit Armoede en Stichting KlimaatGesprekken.
Foto: Ewoud Butter
Vond u dit artikel waardevol?
Als u dit artikel waardeert, dan kunt u dat laten blijken met een (kleine) donatie. Daarmee blijft het mogelijk dit werk onafhankelijk te blijven doen.
Je kunt met iDeal doneren via deze link: https://bunq.me/republiekallochtonie
Meer over Alliantie inclusieve energietransitie, klimaat, nationaal klimaatplatform, onderzoek.
