De NCTV mist belangrijke kansen om af te rekenen met terrorisme
In opinie door Tom Zwart op 14-04-2021 | 13:04
In een onthullende bijdrage aan de NRC van afgelopen zaterdag hebben Andreas Kouwenhoven, Romy van der Poel en Esther Rosenberg laten zien hoe de NCTV in strijd met de regels personen heeft gemonitord, hen via nepaccounts volgt en informatie over hen opslaat. Wanneer de instantie die de democratische rechtsstaat moet beschermen de hand licht met bepaalde vereisten daarvan, wordt het vertrouwen van de burger op de proef gesteld. Dat geldt in het bijzonder voor Nederlandse moslims, omdat een aantal onder hen in de gaten wordt gehouden en in beeld wordt gebracht. Opnieuw staat de overheid niet naast maar tegenover zijn burgers en weer zijn voornamelijk Nederlanders met een migratieachtergrond de dupe.
Maar dat de NCTV zich niet houdt aan de privacyvoorschriften is niet het enige probleem. De manier waarop de NCTV omspringt met salafisten laat zien dat de methode van het 'ongekende onrecht' ook op andere terreinen dan de toeslagen wordt toegepast. In de dreigingsanalyses van de NCTV spelen salafisten voortdurend een negatieve hoofdrol omdat zij een parallelle samenleving zouden willen stichten die een voedingsbodem vormt voor radicalisering. Uit het artikel blijkt dat deze conclusies uit de koker komen van één medewerker van de NCTV die Arabisch spreekt. Hij vindt het salafisme een levensgevaarlijke bedreiging en dat laat hij merken in de analyses van de NCTV. Om zijn negatieve oordeel kracht bij te zetten laat hij soms delen weg uit citaten om salafistische sprekers radicaal over te laten komen.
De checks en balances binnen de NCTV om dit beeld te corrigeren falen. Zo fossiliseert een onjuist negatief oordeel over een groep Nederlanders, zoals dat ook in de toeslagenaffaire gebeurde. En net zoals de ouders die als fraudeurs werden aangemerkt, hoeven salafisten geen heil te verwachten van de rechter. Zo was de stichting Muslim Rights Watch in een dreigingsanalyse van de NCTV aangemerkt als een 'politiek-salafistische aanjager' en zij vroeg de rechter om rectificatie van deze passage. De rechter wees de vordering af met de gekunstelde redenering dat dit soort dreigingsbeelden vallen onder de parlementaire onschendbaarheid van de minister. Het navrante is dat salafisten op theologische gronden juist fel gekant zijn tegen het militante jihadisme, terwijl ze groot gezag genieten onder jonge gelovigen. Daarom zijn zij zeer geschikte bondgenoten bij het tegengaan van terrorisme. De autoriteiten in het VK hebben daar goede ervaringen mee.
Dat de NCTV liever over moslims spreekt dan met hen is een gemiste kans. Gedurende de afgelopen drie jaar heeft een brede coalitie binnen de moslimgemeenschap, inclusief salafisten, gewerkt aan een projectvoorstel om af te rekenen met het terrorisme dat in de naam van de islam wordt gepleegd. Het is de bedoeling om jongeren meer vertrouwd te maken met de mogelijkheden die de democratische rechtsstaat hen biedt om hun grieven en ambities te kanaliseren. Met behulp van de islam worden jongeren weerbaar gemaakt tegen de wervingspraatjes van ronselaars. De professionaliteit van moskeebestuurders wordt verhoogd en imams krijgen de kans om pastorale vaardigheden op te doen zodat ze beter kunnen omgaan met emotioneel-religieuze problemen. Degenen die wegens terroristische misdrijven zijn veroordeeld worden er door islamgeleerden in de vorm van intensieve begeleiding van overtuigd dat zij geweld dienen af te zweren.
Moslims nemen op deze wijze niet alleen afstand van terrorisme, zoals vaak van hen wordt verlangd, maar zijn bereid een actieve bijdrage te leveren aan het bestrijden ervan. De initiatiefnemers staan klaar om het voorstel, dat bij de NCTV bekend is, in de vorm van een pilot te gaan uitvoeren. Als de overheid echt werk wil maken van een nieuwe bestuurlijke cultuur en het vertrouwen van de moslimgemeenschap wil herstellen, dan verdient dit project een serieuze kans.
Tom Zwart
Hoogleraar Crosscultureel Recht, Universiteit Utrecht
Directeur van het Cross-cultural Human Rights Centre, Vrije Universiteit Amsterdam
Link:
Onmin en uitglijders bij de club die het land moet beschermen (NRC)
Zie ook:
- Naar een kritische benadering van het paradigma van radicalisering
- Steeds meer Marokkaanse Nederlanders actief tegen radicalisering
- Stop met het gebruik van het label salafisme
- Het jihadi-salafisme; politieke en religieuze wortels
- Meer artikelen over radicalisering
- Meer artikelen over salafisme
Meer over nctv, radicalisering, terrorisme.
