Schoolcultuur versus straatcultuur (wes holleman)
In opinie door Wes Holleman op 07-04-2010 | 08:17
De jongerencultuur biedt een waardevolle voedingsbodem om de wereld van hun ouders en de heersende cultuur der volwassenen kritisch te evalueren. Wie de jongerencultuur de kop indrukt, verheerlijkt blind conformisme en blokkeert de weg naar culturele vernieuwing en naar een betere wereld.
Onderwijsjournalist Leo Prick schreef vorige week in NRC-Handelsblad een opiniebijdrage over bedreigingen van de taakgerichte schoolcultuur. Hij constateert dat de schoolcultuur steeds meer geïnfiltreerd is door een relaxte straatcultuur, ten koste van een taakgericht leerklimaat en ten koste van de vormingsmissie van de school. Vooral de massale vmbo- en mbo-scholen zijn volgens hem tot een hangplek verworden.
Op Pricks probleemstelling valt niets aan te merken: hoe creëren we een taakgerichte schoolcultuur? Maar zijn diagnose deugt niet. Hij vindt dat scholen ten strijde moeten trekken tegen de infiltratie van de lower-class straatcultuur. Daarmee lokaliseert hij het probleem bij de lower-class en allochtone jongeren. Het zou zuiverder zijn de blik te richten op de dominantie van de vrijetijdscultuur in het leven van lower- én middle-class jongeren. Bij de autochtone middle-class uit zich dat in het verenigings- en uitgaansleven van jongeren, dat een grote aanslag op hun wekelijks tijdsbudget doet. Bovendien heeft hij geen oog voor de tijd die lower- en middle-class jongeren kwijt zijn aan een baantjescultuur om de kosten van hun participatie aan de vrijetijdscultuur te dekken.
Door de zuigkracht van de vrijetijds- en baantjescultuur resteert er voor vele jongeren heel weinig tijd om aan hun schooltaken te besteden. Die zuigkracht gaat overigens niet alleen van het straat-, verenigings- en uitgaansleven uit, maar ook van hun besognes met informatie- en communicatietechnologie. De buitenschoolse ICT-cultuur van jongeren bestrijkt een belangrijk deel van hun sociale leven (GSM en internet) en van hun individuele hobby's en recreatie (bv. gaming). Een taakgerichte schoolcultuur vereist dus dat de school sterke impulsen geeft opdat jongeren in hun tijdsbudget een grotere prioriteit aan schooltaken toekennen, ten koste van hun buitenschoolse vrijetijds-, ICT- en baantjescultuur.
Pricks focus op de lower-class cultuur is ook in een ander opzicht onzuiver. Hij neigt naar het standpunt dat scholen als vormingstaak hebben lower-class en allochtone jongeren te verheffen, assimileren en indoctrineren in de autochtone Nederlandse middle-class cultuur. Het valt goed te verdedigen dat de school een taalbeleid voert om te zorgen dat leerlingen in al hun schooltaken het Standaardnederlands oefenen. Ook behoort tot de vormingstaak van de school dat leerlingen vertrouwd raken met de kleding- en gedragsconventies van de middle-class. Maar de school misbruikt haar macht als zij lower-class en allochtone leerlingen zou dwingen de eigen roots te verloochenen en zich met huid en haar over te leveren aan de autochtone middle-class cultuur.
Niet minder kwalijk zou zijn indien Pricks diagnose tot de conclusie leidt dat de school als vormingsinstituut uitingen van de jongerencultuur moet bestrijden ten gunste van de normen en waarden die in de wereld der volwassenen opgeld doen. De jongerencultuur biedt een waardevolle voedingsbodem om de wereld van hun ouders en de heersende cultuur der volwassenen kritisch te evalueren. Wie de jongerencultuur de kop indrukt, verheerlijkt blind conformisme en blokkeert de weg naar culturele vernieuwing en naar een betere wereld.
Lees hier het gehele blogbericht van Wes Holleman.
Meer over jongeren, schoolcultuur, straatcultuur, wes holleman.
