Raad van Europa zet kabinet onder druk: Nederland moet uitgeprocedeerde asielzoekers opvangen
In opinie door Ewoud Butter op 10-11-2014 | 08:54
Tekst: Ewoud Butter
Nederland schendt het Europees Sociaal Handvest door uitgeprocedeerde asielzoekers of asielzoekers die in hoger beroep zijn gegaan, geen opvang aan te bieden. De staat moet vreemdelingen, ongeacht hun verblijfsstatus, voorzien van onderdak, voedsel en kleding omdat anders hun menselijke waardigheid in het geding is.
Dat stelt het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) van de Raad van Europa vandaag. „Uitsluiting van onderdak moet stoppen omdat het de betrokken personen in een situatie van extreme hulpeloosheid brengt, en dat gaat in tegen hun menselijke waardigheid”, schrijft het Comité. Het verlenen van noodhulp kan „niet voorwaardelijk” zijn zoals staatssecretaris Teeven wil. De staatssecretaris wil hulp laten afhangen van de bereidheid van de vreemdeling om mee te werken aan zijn eigen uitzetting.
De uitspraak zet de verhoudingen tussen coalitiepartijen VVD en PvdA op scherp.
De Conferentie van Europese kerken, waaronder de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), spande de zaak aan bij de Raad van Europa. Zij vinden het inhumaan dat mensen op straat leven en geen voedsel en kleding krijgen
Nederland voert de laatste jaren een asiel- en terugkeerbeleid dat is gebaseerd op de aanname dat alle vreemdelingen daadwerkelijk weg kunnen. Als ze niet weggaan, ligt dat aan henzelf. Ze hebben geen recht meer op opvang en illegalen die niet uit zichzelf vertrekken kunnen in vreemdelingendetentie worden gezet. Dit beleid wordt niet alleen gevoerd ten opzichte van uitgeprocedeerde asielzoekers, maar ook bij asielzoekers die na de afwijzing van de eerste aanvraag in hoger beroep zijn gegaan.
Mensenrechten
Met dit beleid worden internationale (mensenrechten)verdragen geschonden. Zo wees Brit Borg erop dat Nederland bijvoorbeeld één van de ondertekenaars is van resolutie 1509 van de Raad van Europa, waarin de mensenrechten van 'irregular mirgants' zijn geregeld. Hierin wordt onder andere gesteld dat "adequate huisvesting en opvang om menselijke waardigheid te garanderen moet worden geboden aan ongedocumenteerden”. Met de ondertekening hebben ook Nederlandse gemeenten de verplichting mensenrechten te respecteren, beschermen en uitvoeren.
Gemeenten versus rijk
Toch mogen gemeenten sinds 1 januari 2010 '(uitgeprocedeerde) asielzoekers' of 'ongedocumenteerden' of ' illegalen' niet meer opvangen. Daardoor belanden asielzoekers steeds vaker op straat. Ze kunnen niet naar het land van herkomst, niet naar een ander land en hebben ook geen recht meer op opvang. In veel gemeenten is inmiddels een moeilijk houdbare situatie ontstaann en wordt de roep om het biede van onderdak steeds groter.
Het besluit dat gemeenten asielzoekers niet meer mogen opvangen is overigens in 2007 genomen door toenmalig PvdA-staatssecretaris van Justitie Albayrak. Het besluit was de proks die de PvdA betaalde voor de pardonregeling voor 26.000 asielzoekers, die gepaard ging met het uitzetten van ongedocumenteerden voor wie het pardon niet gold.
Vanuit verschillende gemeenten, maar ook vanuit de oppositie en verschillende PvdA'ers wordt bij het kabinet aangedrongen om gemeenten wel de mogelijkheid te bieden om opvang te regelen. In Amsterdam bijvoorbeeld is begin dit jaar een voorstel van GroenLInks aangenomen waarin van het gemeentebestuur wordt gevraagd om structurele opvang te regelen. In afwachting van deze structurele regeling nam de Amsterdamse raad vorige week nog een motie aan waarin op korte termijn een basisvoorziening van bed, bad en brood wordt gevraagd voor de groep vluchtelingen die al twee jaar door Amsterdam zwerft.
Gemeenten, oppositie en grote delen van de PvdA zullen zich nu gesterkt voelen door de uitspraak van het ECSR die juridisch weliswaar niet bindend is, maar wel zo gezaghebbend dat Nederlandse rechters deze uitspraak mee zullen nemen in hun oordeel.
De VVD vreest dat de opvang een aanzuigende werking zal hebben op nieuwe groepen asielzoekers en wil daarom geen opvang bieden.
Het kabinet zal een defnitief besluit op dit terrein waarschijnlijk nog een tijdje voor zich uit willen schuiven. De VVD zal dat prima vinden. Het is vooral de vraag of de PvdA en verschillende gemeenten waar de nood inmiddels hoog is, hier ook mee akkoord gaan. De gemeenten zullen bovendien willen weten wie de opvang voor zijn rekening gaat nemen.
Ewoud Butter is hoofdredacteur van Republiek Allochtonië
Update:
Het kabinet heeft bij monde van Teeven zoals verwacht al laten weten de besluitvorming in het Comité van Ministers over bed, bad en brood af te wachten.
Update 2;
De PvdA verklaart te begrijpen dat Teeven nog even wacht. Kamerlid Kuiken: "Binnen eenpaar maanden volgt de definitieve aanbeveling die voortvloeit uit deze uitspraak. Ik begrijp dat de staatssecretaris hier niet op vooruit kan lopen."
Attje Kuiken twittert:
Belangrijke uitspraak ECSR. Geen mensen op straat hoort bij humaan asielbeleid. Binnen paar maanden volgen de definitieve aanbevelingen
— Attje Kuiken (@attjekuiken) 10 november 2014
Link:
Nederland moet illegalen opvangen
Meer over vluchtelingen op dit blog hier
Volg Republiek Allochtonië op twitter of like ons op facebook.
Waardeert u ons vrijwilligerswerk? U kunt het laten blijken door ons te steunen
Meer over ewoud butter, illegalen, kabinet, mensenrechten, ongedocumenteerden, raad van europa, vluchtelingen.
